top of page
design-patterns.jpg

Waarneming psychiatrisering in het onderwijs

Het onderwijs staat vandaag de dag voor grote uitdagingen, dit ook wanneer het op psychiatrisering aankomt.

Wat is het doel van het onderwijs?

Het onderwijs heeft voornamelijk het doorgeven van kennis, vaardigheden en attitudes als doel. Dit impliceert de kwalificatie van kennis en vaardigheden. Dit doel werd enorm beïnvloed door de samenleving en de verwachtingen die zij uiten ten opzichte van het onderwijs (Biesta, 2015). Het is dan ook belangrijk te duiden dat wij niet altijd dezelfde mening delen. Voor ons heeft het onderwijs een brede taak met een variatie van subdoelen waaraan wordt voldaan. Hierbij vinden we het belangrijk om elke leerling individueel zo goed mogelijk te ondersteunen. Op deze manier willen we elke leerling de kans geven zich optimaal als persoon te kunnen ontwikkelen. Dit om later een volwaardig lid van de maatschappij te worden en hun rol hierin op te nemen.  

Binnen de overdracht van de kennis, vaardigheden en attitudes vinden we het belangrijk dat kinderen in het onderwijs de mogelijkheid krijgen hun karakter verder te ontwikkelen en op ontdekking te gaan naar wie ze zijn. Het onderwijs heeft niet enkel als doel de leerlingen kennis en vaardigheden bij te brengen, subjectivering is ook een belangrijk gegeven binnen het onderwijs (Biesta, 2015). De leerlingen moeten op zoek kunnen gaan naar talenten. Ze moeten op school de mogelijkheid krijgen om deze te optimaliseren en nieuwe talenten te ontdekken. Deze talenten dragen bij tot de identiteitsontwikkeling, een proces dat zich gedurende de hele schooltijd geleidelijk aan ontplooit.  

Het onderwijs draagt ook bij aan het ontwikkelen van sociale vaardigheden van de leerling als individu. Dit om de simpele reden dat de samenleving niet uit één persoon bestaat, maar dat samenleven enkel mogelijk is in interactie met anderen. Hiervoor is het nuttig bepaalde sociale vaardigheden zoals samenwerken, communiceren met anderen, conflicthantering, delen en respect te verwerven. Deze vaardigheden zullen ook waardevol zijn bij het voortzetten van hun studieloopbaan in het secundair en hoger onderwijs en later in hun leven.  

Dit alles is onlosmakelijk verbonden met het doorgeven van essentiële waarden en normen in. Het gaat hier over waarden en normen waaraan algemeen in onze samenleving veel belang wordt aan gehecht. Denk hierbij maar aan waarden zoals respect, gelijkheid, eerlijkheid en samenhorigheid. Het is de taak van het onderwijs om deze zaken door middel van hun werking aan de leerlingen door te geven. De universele verklaring van de rechten van de mens helpt ons als leerkracht om deze waarden en normen in acht te nemen. Het is een referentiekader dat ons richting geeft als leerkracht om rechtvaardigheid te realiseren en sociaal rechtvaardig te handelen. Dit om sociale uitsluiting van leerlingen te vermijden.   

                                       

Hierop aansluitend draagt het onderwijs ook bij aan de ontwikkeling van elk kind op cultureel vlak. Dit houdt in dat ze zich bewust worden van hun omgeving en de mensen en culturen die hiervan deel uitmaken. Wij vinden het belangrijk dat het onderwijs een boodschap uitzendt, namelijk dat diversiteit normaal is en dat iedereen in dit opzicht geaccepteerd moet worden voor wie hij/zij is. Hierbij mogen we de kinderrechten zeker niet vergeten. Deze worden steeds hoog in het vaandel gedragen en worden ten allen tijden gerespecteerd.   

​ 

Door te werken aan sociale vaardigheden, cultuur, waarden en normen neemt het onderwijs een socialiserende taak op zich. Tradities en praktijken worden door het onderwijs doorgegeven aan de lerenden (Biesta, 2015). 

​ 

Dit zijn de kerntaken die het onderwijs dient op te nemen met betrekking tot de ontwikkeling van kinderen. Verder heeft het onderwijs als maatschappelijke instelling ook een gelijkmakende functie. Dit uit zich in het ondersteunen van de kwetsbaren in onze samenleving. Hiermee bedoelen we mensen die in kansarmoede leven, mensen met een andere culturele achtergrond, mensen met mentale en/of fysieke beperkingen. Om ervoor te zorgen dat zij niet in een negatieve spiraal terechtkomen, is het de missie van de school hen in de mate van het mogelijke en op eender welke manier te ondersteunen. Want ook zij hebben recht op onderwijs en kansen om zich als persoon te ontwikkelen.   

​ 

Dit alles is onlosmakelijk verbonden met de gelijke onderwijskansen die we willen en moeten bieden aan elke leerling die naar school gaat. Ook dit staat volledig los van etniciteit, persoonlijkheid, … De mogelijkheden die een kind op school krijgt zijn afhankelijk van de mogelijkheden, talenten, interesses en capaciteiten van het kind en niet van de persoonlijke rugzak of het label dat het met zich meedraagt.   

Campagne pleit voor nieuwe mentaliteit in opvoeding, onderwijs en jeugdzorg: ’Gun kinderen hun eigen label’—Kids en Jongeren Marketing blog. (z.d.). Geraadpleegd 28 mei 2021, van https://www.kidsenjongeren.nl/opgroeien/campagne-gun-kinderen-hun-eigen-label/

MicrosoftTeams-image (4).png

Wat zijn sociaal rechtvaardige oplossingen? 

Bij onderstaande oplossingen werd steeds rekening gehouden met het Verdrag Inzake de Rechten van het Kind en de rechten van alle andere betrokken. De oplossingen doelen ook steeds op inclusie van elke leerling, ongeacht herkomst. Dit om de sociale uitsluiting in het onderwijs de wereld uit te helpen. We willen hen met deze oplossingen losmaken uit een negatieve spiraal, vaak bepaald door de gezinssituatie, het opleidingsniveau van de ouders, de cultuur, de vooroordelen en de eigen prestaties die dit effect in de hand werken. Het staat buiten kijf dat we met onderstaande oplossingen gelijkheid – bovenal gelijkheid in onderwijskansen en ontwikkelingsmogelijkheden – binnen het onderwijsklimaat nastreven.   

bottom of page